Εάν γνωρίζετε ότι το παιδί σας εκφοβίζεται, υπάρχουν διάφορα μέτρα που μπορείτε να λάβετε για να βοηθήσετε:
1. Ακούστε το παιδί σας ανοιχτά και ήρεμα
Επικεντρωθείτε στο να το κάνετε να νιώσει ότι ακούγεται και ότι υποστηρίζεται, αντί να προσπαθείτε να βρείτε την αιτία του εκφοβισμού ή να προσπαθείτε να λύσετε το πρόβλημα. Βεβαιωθείτε ότι γνωρίζουν ότι δεν είναι δικό τους λάθος.
2. Καθησυχάστε το παιδί σας
Πείτε στο παιδί ότι το πιστεύετε- ότι χαίρεστε που σας το είπε- ότι δεν φταίει- ότι θα κάνετε ό,τι μπορείτε για να βρείτε βοήθεια.
3. Μιλήστε με το δάσκαλο ή το σχολείο
Εσείς και το παιδί σας δεν χρειάζεται να αντιμετωπίσετε μόνοι σας τον εκφοβισμό. Ρωτήστε αν το σχολείο σας έχει πολιτική εκφοβισμού ή κώδικα συμπεριφοράς. Αυτό μπορεί να ισχύει τόσο για τον εκφοβισμό δια ζώσης όσο και για τον διαδικτυακό εκφοβισμό.
> Διαβάστε: Πώς να συνεργαστείτε με το σχολείο του παιδιού σας εάν υφίσταται εκφοβισμό
4. Γίνετε ένα σύστημα υποστήριξης
Για το παιδί σας, η ύπαρξη ενός υποστηρικτικού γονέα είναι απαραίτητη για την αντιμετώπιση των συνεπειών του εκφοβισμού. Βεβαιωθείτε ότι γνωρίζει ότι μπορεί να σας μιλήσει ανά πάσα στιγμή και διαβεβαιώστε το ότι τα πράγματα θα καλυτερέψουν.

Το να παραδεχτείς ότι επιτίθεσαι και εκφοβίζεις συμμαθητές και συμμαθήτριές σου με διάφορους τρόπους, κάνοντάς τους να υποφέρουν, είναι δύσκολο. Μπορεί να αισθάνεσαι άσχημα και ενοχή γι’ αυτό. Εάν έχεις τέτοια συναισθήματα, να γνωρίζεις ότι αυτό είναι ένα καλό σημάδι. Δείχνει ότι έχεις συμπόνια και επιθυμία να σταματήσεις τον εκφοβισμό.
    * Άρχισε να εκτιμάς τι κάνει τον κάθε άνθρωπο μοναδικό, αντί να τον κρίνεις για τη διαφορετικότητά του. Να θυμάσαι ότι θα πρέπει όλους/ες να τους/τις αντιμετωπίζεις με σεβασμό.
    * Πολλοί άνθρωποι εκφοβίζουν επειδή είναι οι ίδιοι/ες ανασφαλείς, πληγώνουν επειδή κάποιοι/ες άλλοι/ες τους πληγώνουν, υποτιμούν τους/τις άλλους/ες για να κρύψουν τη δική τους αδυναμία και να δείξουν δυνατοί, κοροϊδεύουν γιατί δεν τους αρέσει κάτι από τον εαυτό τους.
    * Εάν επιτίθεσαι και εκφοβίζεις επειδή αισθάνεσαι μεγάλο θυμό ή έντονα συναισθήματα που δεν μπορείς να ελέγχεις και χάνεις την ψυχραιμία σου, προσπάθησε, πριν ενεργείς, να σκέφτεσαι.
    * Εάν δεν σου αρέσει να σε πληγώνουν σωματικά ή συναισθηματικά και να σε κάνουν να υποφέρεις, μην το κάνεις στους/στις άλλους/ες. Να συμπεριφέρεσαι όπως θέλεις να σου συμπεριφέρονται. Σε αυτό θα μπορούσαν να σε βοηθήσουν ενήλικες που εμπιστεύεσαι, καθώς και ειδικοί επιστήμονες, όπως π.χ. οι ψυχολόγοι και οι κοινωνικοί λειτουργοί στο σχολείο σου.
    * Αυτοί/ές που εκφοβίζουν κινδυνεύουν να υποστούν πολλές και σοβαρές συνέπειες, όπως να έχουν σοβαρά προβλήματα στο σχολείο, π.χ. να αντιμετωπίζουν πειθαρχικές ποινές, να δυσκολεύονται να κάνουν και να κρατήσουν πραγματικούς καλούς φίλους, να στιγματιστούν ως βίαια και επιθετικά άτομα.
    * Εάν εκφοβίζεις συμμαθητές ή συμμαθήτριές σου για να κερδίσεις την αποδοχή της παρέας σου στο σχολείο, τότε πρέπει να καταλάβεις ότι αυτή η παρέα έχει αρνητική επιρροή για εσένα. Φύγε από αυτή την παρέα αμέσως και σταμάτα να εκφοβίζεις.
    * Ζήτησε συγγνώμη από τον συμμαθητή ή τη συμμαθήτριά σου που έχεις εκφοβίσει. Θα είναι μία θαρραλέα στάση από μέρους σου. Εάν παραδεχτείς ότι ήταν λάθος σου να εκφοβίσεις, τότε αυτό θα είναι κάτι που θα σε ανακουφίσει και θα υπάρχουν λιγότεροι λόγοι να σε αντιπαθούν ή να σε φοβούνται.

Σημείωση: Αυτό το κουίζ προορίζεται για να εξετάσετε τις πράξεις σας. Δεν σημαίνει ότι είστε εκφοβιστής. Ωστόσο, ορισμένοι νέοι θα μπορούσαν να έχουν τάσεις εκφοβισμού.
Διαβάστε τις ερωτήσεις και απαντήστε με ειλικρίνεια! Το να είμαστε ειλικρινείς με τον εαυτό μας είναι το πρώτο βήμα προς την ανάπτυξη και τη θετική αλλαγή.
    * Έχεις πειράξει άλλα παιδιά, ήσουν κακός μαζί τους ή κορόιδευες τον τρόπο με τον οποίο μοιάζουν ή μιλούν;
    * Έχετε διαδώσει άσχημες φήμες για κάποιο παιδί στο σχολείο;
    * Έχετε αποκαλέσει άλλα παιδιά με ονόματα ή τα έχετε ταπεινώσει δημοσίως;
    * Έχετε κλωτσήσει, σπρώξει ή γρονθοκοπήσει ένα άλλο παιδί στο σχολείο - απλά και μόνο επειδή!
    * Έχετε δημοσιεύσει αρνητικές φωτογραφίες ή κακά σχόλια για κάποιον στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης;
    * Σας αρέσει όταν άλλοι άνθρωποι βιώνουν φόβο, δυσφορία ή πόνο;
    * Αγνοείτε συχνά τα συναισθήματα των άλλων ανθρώπων;
    * Σας αρέσει να χρησιμοποιείτε άλλους ανθρώπους για να πάρετε αυτό που θέλετε;

Τι πρέπει να κάνετε αν οι άλλοι λένε ότι είστε κακόβουλος ή εκφοβιστής;
Βάλτε τον εαυτό σας στη θέση των άλλων ανθρώπων. Πώς θα αισθανόσασταν αν σας συμπεριφέρονταν με τον τρόπο που συμπεριφέρεστε εσείς στους άλλους;
Να είστε θετικός ηγέτης... οι πραγματικοί ηγέτες αντιμετωπίζουν τους άλλους με καλοσύνη και σεβασμό.
Να είστε ανοιχτοί στο να ζητάτε συγγνώμη από τους ανθρώπους που έχετε πληγώσει.

Να θυμάστε ότι παρόλο που μπορεί να μην σας αρέσουν όλοι, θα πρέπει να συμπεριφέρεστε στους άλλους με σεβασμό!
Ο εκφοβισμός είναι ένα σοβαρό πρόβλημα. Στην πραγματικότητα, έχει γίνει κρίση!!! Αντί να γίνετε μέρος του προβλήματος, μπορείτε να γίνετε μέρος της λύσης.

    * Να θυμάσαι ότι όλοι/ες στο σχολείο (μαθητές, μαθήτριες, εκπαιδευτικοί) έχουν υποχρέωση και ευθύνη να κάνουν ό,τι χρειάζεται ώστε να αντιμετωπίζεται ο εκφοβισμός κάθε είδους. Εάν γνωρίζεις ότι ένας συμμαθητής ή μία συμμαθήτριά σου εκφοβίζεται με οποιονδήποτε τρόπο, να το αναφέρεις στους/τις ενήλικες που εμπιστεύεσαι: γονείς, εκπαιδευτικούς κ.ά. Επίσης, δώσε ακριβείς πληροφορίες για τον χώρο και την ώρα που, συνήθως, συμβαίνει το περιστατικό του εκφοβισμού.
    * Μη συμμετέχεις ποτέ σε πράξεις ή συμπεριφορές εκφοβισμού ενός/μιας συμμαθητή/τριάς σου. Αν σου ζητηθεί να πάρεις μέρος και εσύ στον εκφοβισμό, να πεις αποφασιστικά ότι δεν συμφωνείς καθόλου με αυτό και να το αρνηθείς.
    * Πες σε εκείνον/η που εκφοβίζει ότι δεν έχει κανένα δικαίωμα να κάνει τους/τις άλλους/ες να υποφέρουν, ότι αυτό που κάνει είναι εκφοβισμός, ότι είναι κακό και λάθος, δεν το βρίσκεις αστείο, δεν σου αρέσει και πρέπει να σταματήσει.
    * Μην βοηθάς στη διάδοση κουτσομπολιών που πληγώνουν ή φέρνουν σε δύσκολη θέση έναν/μια συμμαθητή/τριά σου. Να σταματήσεις αμέσως τη συζήτηση και να μη μοιραστείς παραπέρα αυτές τις φήμες.
    * Εάν εντοπίσεις στο διαδίκτυο (π.χ. στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης) ή σε μηνύματα στο κινητό τηλέφωνο φήμες ή προσβλητικά σχόλια με σκοπό να πληγώσουν ή να φέρουν σε δύσκολη θέση έναν συμμαθητή ή μία συμμαθήτριά σου, μην τα μεταδίδεις και ενημέρωσε για αυτά τους/τις ενήλικες που εμπιστεύεσαι: γονείς, εκπαιδευτικούς κ.ά.
    * Μην αντιδράσεις με βία και μην επιτεθείς για να σταματήσεις εκείνον/η που εκφοβίζει, μπλέκοντας σε βίαιους καυγάδες, γιατί αυτό μπορεί να χειροτερεύσει τη κατάσταση.
    * Εάν δυσκολεύεσαι πολύ να πεις σταμάτα σε εκείνον/η που εκφοβίζει, τουλάχιστον μην συμμετέχεις σε αυτό που γίνεται. Μη δείχνεις με γέλια, επευφημίες ή/και χειρονομίες ότι συμφωνείς με αυτό, δείξε την αποδοκιμασία σου και πες το σε έναν/μια εκπαιδευτικό για να επέμβει.     * Στήριξε τον/τη συμμαθητή/τριά σου που εκφοβίζεται και ενθάρρυνέ τον/την να το αναφέρει στους/στις στους/τις ενήλικες που εμπιστεύεται: γονείς, εκπαιδευτικούς κ.ά.
    * Εάν διστάζει ο συμμαθητής ή η συμμαθήτριά σου που εκφοβίζεται να το αναφέρει στο σχολείο, πρότεινέ του/της είτε να ενημερώσετε μαζί έναν/μια εκπαιδευτικό που αισθάνεται άνετα είτε να το δηλώσει στην ηλεκτρονική πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr/incident/ αναφοράς περιστατικού…
    * Όταν υπερασπίζεσαι το σωστό, θα νιώσεις περήφανος/η για τον εαυτό σου και οι άλλοι/ες θα σου αναγνωρίσουν ότι είσαι ένας άνθρωπος που αξίζει και υπερασπίζεται το δίκαιο.
    * Μπορείς, επίσης, να αναφέρεις αυτό που είδες και σε αυτή την ηλεκτρονική πλατφόρμα stop-bullying.gov.gr/incident/ αναφοράς περιστατικού… Το μήνυμα σου θα φθάσει αμέσως στους υπεύθυνους του σχολείου. Αυτό θα βοηθήσει τους/τις εκπαιδευτικούς να κάνουν γρήγορα ό,τι χρειάζεται για να προστατεύσουν και να σταματήσουν τον εκφοβισμό του συμμαθητή ή της συμμαθήτριάς σου.

Κανένας δεν έχει δικαίωμα να σε προσβάλει, να σε ταπεινώνει, να σε απειλεί, να σε κάνει να φοβάσαι, να σε υποχρεώνει να κάνεις πράγματα που δεν θέλεις, να σε χτυπάει ή γενικά να σε κάνει να υποφέρεις.
Να θυμάσαι ότι η ασφάλεια και η προστασία σου στο σχολείο είναι το πιο βασικό δικαίωμά σου.
Αν σε εκφοβίζουν στο σχολείο, μην νομίζεις ότι έκανες κάτι εσύ για να το προκαλέσεις. Δεν είναι δικό σου λάθος! Μην κατηγορείς τον εαυτό σου για αυτό που σου συμβαίνει.
Όταν σε εκφοβίζουν, προσπάθησε όσο μπορείς να μη δείξεις την αναστάτωση και το άγχος που νιώθεις. Σε εκφοβίζουν γιατί θέλουν να σε δουν να πληγώνεσαι και να φοβάσαι, έτσι ικανοποιούνται. Κράτα όσο μπορείς την ψυχραιμία σου και συμπεριφέρσου με αυτοπεποίθηση:
    α) Είτε λέγοντας σε εκείνους/ες που σε εκφοβίζουν ότι δεν σου αρέσει καθόλου αυτά που σου λένε ή σου κάνουν. Φύγε και ανάφερε το γεγονός αμέσως σε κάποιον/α εκπαιδευτικό.
    β) Είτε αγνοώντας εκείνον/η που εκφοβίζει, καθώς αυτός/ή θέλει να αντιδράσεις. Άμα δεν αντιδράσεις, μπορεί να πάψει να βρίσκει ενδιαφέρον και να σταματήσει.
Σε κάθε περίπτωση, μην αντιδράσεις με βία και μην αντεπιτεθείς για να σταματήσεις τον εκφοβισμό. Αυτό μπορεί να χειροτερεύσει τη κατάσταση.
Εάν νιώθεις αναστάτωση και άγχος μην μένεις μόνος/η, φρόντισε να είσαι με συμμαθητές και συμμαθήτριες, οι οποίοι/ες σου συμπεριφέρονται καλά, τους/τις εμπιστεύεσαι και μπορούν να σε υποστηρίξουν.
Ο εκφοβισμός μπορεί να σε κάνει να νιώθεις στενοχώρια και ότι δεν αξίζεις. Αυτό, όμως, δεν είναι αλήθεια. Να είσαι περήφανος/η για τον εαυτό σου. Να σκέφτεσαι τα πράγματα που σε κάνουν μοναδικό/ή και ξεχωριστό/ή. Δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίδιοι, όλοι είναι μεταξύ τους διαφορετικοί και όλοι αξίζουν να αντιμετωπίζονται με σεβασμό και καλοσύνη.
Μην ανέχεσαι να συνεχίζουν να σε εκφοβίζουν με την ελπίδα ότι θα σταματήσουν. Συνήθως, αυτή η κατάσταση μπορεί να χειροτερέψει.
Μίλα, μη φοβάσαι. Μην το κρατάς μυστικό. Μη συνεχίζεις να υποφέρεις στη σιωπή. Μην αφήνεις αυτό το πρόβλημα που αντιμετωπίζεις να συνεχιστεί.
Είναι σημαντικό να μιλήσεις αμέσως και να ζητήσεις βοήθεια από τους/τις ενήλικες που εμπιστεύεσαι: γονείς, εκπαιδευτικούς κ.ά. Μπορούν να σε υποστηρίξουν, να σε προστατεύσουν και να βοηθήσουν ώστε να σταματήσει ο εκφοβισμός.
Μπορείς, επίσης, να αναφέρεις ότι σε εκφοβίζουν και στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (stop-bullying.gov.gr/incident/) αναφοράς περιστατικού… Το μήνυμα σου θα παραληφθεί αμέσως από τους/τις υπεύθυνους/ες του σχολείου. Θα κάνουν ό,τι χρειάζεται για να αντιμετωπισθεί ο εκφοβισμός και να νιώθεις καλά και ασφαλής.

Το πρώτο βήμα για να κρατήσετε το παιδί σας ασφαλές, είτε αυτοπροσώπως είτε στο διαδίκτυο, είναι να βεβαιωθείτε ότι γνωρίζει το θέμα.

1. Εκπαιδεύστε τα παιδιά σας σχετικά με τον εκφοβισμό
Μόλις μάθουν τι είναι ο εκφοβισμός, τα παιδιά σας θα είναι σε θέση να τον εντοπίσουν πιο εύκολα, είτε συμβαίνει σε αυτά είτε σε κάποιον άλλον.

2. Μιλήστε ανοιχτά και συχνά στα παιδιά σας
Όσο περισσότερο μιλάτε στα παιδιά σας για τον εκφοβισμό, τόσο πιο άνετα θα σας το λένε αν το δουν ή το βιώσουν. Ελέγχετε καθημερινά τα παιδιά σας και ρωτήστε για την ώρα τους στο σχολείο και τις δραστηριότητές τους στο διαδίκτυο, ρωτώντας όχι μόνο για τα μαθήματα και τις δραστηριότητές τους, αλλά και για τα συναισθήματά τους.

3. Βοηθήστε το παιδί σας να αποτελέσει θετικό πρότυπο
Υπάρχουν τρία μέρη στον εκφοβισμό: το θύμα, ο θύτης και ο θεατής. Ακόμη και αν τα παιδιά δεν είναι θύματα εκφοβισμού, μπορούν να αποτρέψουν τον εκφοβισμό με το να είναι συμπεριληπτικά, με σεβασμό και ευγένεια προς τους συνομηλίκους τους. Αν γίνουν μάρτυρες εκφοβισμού, μπορούν να υπερασπιστούν το θύμα, να προσφέρουν υποστήριξη ή/και να αμφισβητήσουν τις εκφοβιστικές συμπεριφορές.

4. Βοηθήστε να οικοδομήσετε την αυτοπεποίθηση του παιδιού σας
Ενθαρρύνετε το παιδί σας να εγγραφεί σε μαθήματα ή να συμμετάσχει σε δραστηριότητες που του αρέσουν στην κοινότητά σας. Αυτό θα βοηθήσει επίσης στην οικοδόμηση αυτοπεποίθησης καθώς και σε μια ομάδα φίλων με κοινά ενδιαφέροντα.

5. Να είστε παράδειγμα προς μίμηση
Δείξτε στο παιδί σας πώς να φέρεται στα άλλα παιδιά και στους ενήλικες με ευγένεια και σεβασμό, κάνοντας το ίδιο στους ανθρώπους γύρω σας, συμπεριλαμβανομένου του να μιλάτε όταν οι άλλοι κακοποιούνται. Τα παιδιά βλέπουν τους γονείς τους ως παραδείγματα για το πώς πρέπει να συμπεριφέρονται, συμπεριλαμβανομένου του τι πρέπει να δημοσιεύουν στο διαδίκτυο.

6. Να είστε μέρος της διαδικτυακής τους εμπειρίας
Εξοικειωθείτε με τις πλατφόρμες που χρησιμοποιεί το παιδί σας, εξηγήστε στο παιδί σας πώς συνδέονται ο διαδικτυακός και ο μη διαδικτυακός κόσμος και προειδοποιήστε το για τους διάφορους κινδύνους που θα αντιμετωπίσει στο διαδίκτυο.

Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα ή συμπεριφορές ίσως υποδεικνύουν ότι το παιδί σας έχει πέσει θύμα εκφοβισμού:
Οι συνέπειες του εκφοβισμού είναι πολλές, σοβαρές και καθοριστικές για την ψυχοκοινωνική ανάπτυξη και εξέλιξη των παιδιών και των εφήβων. Ο εκφοβισμός αποτελεί παράγοντα κινδύνου για την εμφάνιση σοβαρών προβλημάτων ψυχικής υγείας στο παρόν και το μέλλον των εμπλεκομένων παιδιών και εφήβων.

Α. Επιπτώσεις σε παιδιά και εφήβους που εκφοβίζονται:
    * Χαμηλή αυτοεκτίμηση.
    * Δυσκολία στη σύναψη φιλικών σχέσεων.
    * Μειωμένη συγκέντρωση, διάσπαση προσοχής.
    * Μείωση σχολικής επίδοσης, σχολική αποτυχία.
    * Αρνητική στάση προς το σχολείο και σχολική άρνηση, αύξηση απουσιών, εγκατάλειψη σχολείου.
    * Ψυχοσωματικά προβλήματα (π.χ. πονοκέφαλοι, διαταραχές ύπνου, διαταραχές διατροφής κ.ά.).
    * Ενδείξεις ψυχοσωματικών δυσκολιών (π.χ. συχνοί εφιάλτες, άγχος, θλίψη, εκρήξεις θυμού κ.ά.).
    * Σκέψεις να βλάψει τον εαυτό του, αυτοτραυματισμοί, απόπειρες αυτοκτονίας.

Β. Επιπτώσεις σε παιδιά και εφήβους που εκφοβίζουν
Έχουν αυξημένες πιθανότητες:
    * Στιγματισμού.
    * Εκδήλωσης άλλων βίαιων, παραβατικών και αντικοινωνικών συμπεριφορών.
    * Ανάπτυξης προβλημάτων στη σύναψη και τη διατήρηση διαπροσωπικών σχέσεων.
    * Ανάπτυξης προβλημάτων ψυχικής υγείας, όπως άγχους, κατάθλιψης κ.ά.
    * Ελλειμματικής σχολικής φοίτησης έως και διακοπής της.
    * Εθισμού σε ουσίες (αλκοόλ κ.λπ.) και παραβατικής συμπεριφοράς (εμπλοκή με τον νόμο).

Γ. Επιπτώσεις στους/τις αμέτοχους/χες παρατηρητές.
Έχουν αυξημένες πιθανότητες:
    * Να αναπτύξουν άγχος, φόβο, αίσθημα ανασφάλειας.
    * Να νιώθουν ενοχές γιατί δεν βοήθησαν τον/την συμμαθητή/τρια που υπέστη εκφοβισμό.
    * Να αναπτύξουν προβλήματα στις σχέσεις τους με συνομηλίκους.
    * Να αισθάνονται αδύναμοι/ες να παρέμβουν και, επιπλέον, να συνηθίζουν την αδιάφορη στάση, θεωρώντας την αποδεκτή.
    * Να παρουσιάσουν μείωση της σχολικής τους επίδοσης.
    * Να παρουσιάσουν εκ των υστέρων ψυχοσυναισθηματικές δυσκολίες (π.χ. επιθετική συμπεριφορά), εξαιτίας της παρακολούθησης περιστατικού/ών εκφοβισμού.

Ένα ή περισσότερα από τα ακόλουθα συμπτώματα ή συμπεριφορές ίσως υποδεικνύουν ότι το παιδί σας έχει πέσει θύμα εκφοβισμού:
    * Φοβάται να περπατήσει μόνο του στο σχολείο, σας παρακαλεί να το συνοδεύσετε στο σχολείο, αλλάζει διαδρομή προς/από το σχολείο, καθυστερεί στην πρωινή προσέλευσή του στο σχολείο κ.ά.
    * Αποφεύγει ή αρνείται να πάει στο σχολείο, προφασίζεται ότι είναι άρρωστο, κάνει αδικαιολόγητες απουσίες («κοπάνες»), είναι απρόθυμο να συμμετέχει ακόμη και σε σχολικές γιορτές ή εκδρομές.
    * Συχνά, παραπονιέται για πονοκεφάλους, κοιλόπονο ή άλλες σωματικές ενοχλήσεις.
    * Δείχνει ανήσυχο, χάνει την αυτοπεποίθησή του.
    * Παρουσιάζει μείωση της σχολικής του επίδοσης (βαθμολογίας), δεν δείχνει ή έχει χάσει το ενδιαφέρον του για τη σχολική μελέτη, έχει προβλήματα συγκέντρωσης.
    * Δείχνει αποτραβηγμένο, απομονωμένο ή/και επιφυλακτικό με τους/τις άλλους/ες.
    * Έχει λίγους/ες ή καθόλου φίλους/ες.
    * Παρουσιάζει ανεξήγητη αλλαγή είτε στη διάθεση του (άγχος, θλίψη, ευερεθιστότητα, θυμός) είτε στη συμπεριφορά του (επιθετικότητα, απόσυρση, απομόνωση), η οποία είναι ιδιαίτερα εμφανής πριν από την επιστροφή του στο σχολείο μετά τα Σαββατοκύριακα ή μετά από μεγαλύτερες σχολικές διακοπές.     * Γίνεται ανεξήγητα επιθετικό στο σπίτι, κάνει φασαρίες, ενεργεί με εκφοβιστικό τρόπο προς τους άλλους (π.χ. επιτίθεται στα αδέλφια του).
    * Παρουσιάζει δυσκολία στον ύπνο ή συχνούς εφιάλτες.
    * Παρουσιάζει μεταβολή στις διατροφικές συνήθειες: τρώει λιγότερο ή περισσότερο από ό,τι πριν.
    * Παρουσιάζει αυτοκαταστροφικές συμπεριφορές, όπως το να αυτοτραυματίζεται ή να μιλά για αυτοκτονία.
    * Αρχίζει να τραυλίζει, ή να βρέχει το κρεβάτι του (νυχτερινή ενούρηση).
    * Τρομάζει όταν λαμβάνει μήνυμα στο κινητό.
    * Επιστρέφει στο σπίτι είτε πεινασμένο δηλώνοντας ότι έχασε το κολατσιό του είτε με σχισμένα ρούχα, κατεστραμμένα βιβλία ή τετράδια είτε του λείπουν προσωπικά αντικείμενα.
    * Ζητά ή κλέβει χρήματα (για να τα δώσει σε εκείνον/η που το εκφοβίζει) ή κάνει συχνή αναφορά για κλοπή των χρημάτων του.
    * Παρουσιάζει μελανιές, εκδορές, γρατζουνιές ή κοψίματα στο σώμα του και δίνει απίθανες εξηγήσεις γι’ αυτά.
    * Είναι απρόθυμο ή/και αρνείται να συζητήσει για αυτά που το απασχολούν.

Ο εκφοβισμός εκτός από εκείνους/ες που τον ασκούν και από αυτούς/ές που τον δέχονται, αφορά και όλους/ες που παρευρίσκονται και παρατηρούν όσα εξελίσσονται ή γνωρίζουν για την ύπαρξή του. Πρόκειται για ένα φαινόμενο στο οποίο συμμετέχουν πολλοί/ές, με διαφορετικό ρόλο ο/η καθένας/μία.
   * εκείνων που εκφοβίζουν
   * εκείνων που εκφοβίζονται
   * των υπερασπιστών/τριών του/της μαθητή/τριας που εκφοβίζεται
   * των αμέτοχων παρατηρητών/τριών, είτε παριστάμενων είτε εικονικών (διαδικτυακών)
   * των βοηθών/συνεργών εκείνων που εκφοβίζουν
   * των ενισχυτών/τριών εκείνων που εκφοβίζουν
   * εκείνων που εκφοβίζονται, αλλά και εκφοβίζουν (διπλός ρόλος).

Στον κυβερνοχώρο, αντίστοιχα, ο παρατηρητής μπορεί να πάρει τον ρόλο
   * αυτού που βοηθάει το παιδί που εκφοβίζει
   * του παθητικού παρατηρητή
   * του υποστηρικτή, υπέρ του παιδιού που εκφοβίζεται.

Ο ρόλος των μαθητών/τριών παρατηρητών θεωρείται πολύ σημαντικός στην πρόληψη και την αντιμετώπιση του εκφοβισμού. Ορισμένα παιδιά παραμένουν αμέτοχοι παρατηρητές θεωρώντας, ενδεχομένως, ότι με αυτή τη στάση τους μειώνουν τη σημασία του γεγονότος, αλλά έτσι τελικά δίνουν λανθασμένα το μήνυμα ότι αυτό που συμβαίνει είναι αποδεκτό. Σε πολλές περιπτώσεις είναι πιθανόν τα παιδιά να μην παρέμβουν, είτε επειδή θεωρούν τον εαυτό τους αδύναμο είτε επειδή φοβούνται ότι μπορεί να θυματοποιηθούν τα ίδια.

O εκφοβισμός (bullying) είναι μια επιθετική συμπεριφορά, σωματική, λεκτική, ψυχολογική ή/και κοινωνική που εκδηλώνεται σκόπιμα, απρόκλητα και επαναλαμβανόμενα εντός και εκτός σχολείου, και στο διαδίκτυο (π.χ. στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης). Ασκείται συνήθως από κάποιον/α που βρίσκεται σε θέση ισχύος (π.χ. τον/την πιο δυνατό/ή σωματικά, τον/την πιο δημοφιλή, τον/τη πιο εύρωστο/η οικονομικά, κ.λπ.) και κατευθύνεται προς κάποιον/α που θεωρείται λιγότερο ισχυρός (αντιλαμβανόμενη ή πραγματική άνιση σχέση δύναμης-εξουσίας). Ο εκφοβισμός στο διαδίκτυο μπορεί να είναι εξίσου ή/και πιο σοβαρός, καθώς εκεί εξουδετερώνεται η ανισορροπία δύναμης αλλά η έκθεση του/της μαθητή/τριας που εκφοβίζεται γίνεται δημόσια, σε ελάχιστο χρόνο και είναι ανεξέλεγκτη.

Εκείνος/η που εκφοβίζει έχει σκοπό να προκαλέσει φόβο, ανησυχία, πόνο και φθορά σε εκείνον/η που στοχοποιεί, αντλώντας κάποιο όφελος από την πράξη του/της (ευχαρίστηση, κύρος, απόκτημα).

Ο/Η μαθητής/τρια που εκφοβίζεται αδυνατεί να υπερασπιστεί τον εαυτό του/της.

Ο εκφοβισμός διαφοροποιείται από άλλες μορφές επιθετικών συμπεριφορών που είναι δυνατόν να εκδηλώνονται μεταξύ των μαθητών/τριών στο σχολικό περιβάλλον. H επιθετικότητα δεν έχει πάντα στόχο την τρομοκράτηση του/της αδυνάμου/μης, ενώ είναι δυνατόν να εξυπηρετεί την αυτοπροστασία από ενδεχόμενους κινδύνους. Επομένως, δεν αποτελούν εκφοβισμό μεμονωμένα περιστατικά και συγκρούσεις ή διενέξεις μεταξύ ίσων στο σχολείο, είτε δια ζώσης είτε διαδικτυακά.

Ο εκφοβισμός εκδηλώνεται με διάφορες άμεσες και έκδηλες ή έμμεσες και συγκαλυμμένες συμπεριφορές επιθετικών πράξεων, που ανάλογα με τη φύση τους προσδιορίζουν τις ακόλουθες βασικές μορφές εκφοβισμού:
Σωματικός: Περιλαμβάνει σπρωξίματα, γροθιές, κλωτσιές, τράβηγμα μαλλιών, χαστούκια, άλλες μορφές σωματικής επίθεσης ή την φθορά ή καταστροφή προσωπικών αντικειμένων.
Ψυχολογικός: Περιλαμβάνει απειλές για τη σωματική ακεραιότητα, την έκφραση σχολίων που προσβάλλουν, ταπεινώνουν και απαξιώνουν το άτομο, όπως ειρωνεία, σαρκασμός, φυλετικά και προσβλητικά σχόλια, προσβλητικά πειράγματα, παρατσούκλια, χειρονομίες, συκοφαντικά τοιχογραφήματα (graffiti) κ.ά.
Κοινωνικός: Περιλαμβάνει κακόβουλα σχόλια και διάδοση ψευδών φημών που βλάπτουν ή καταστρέφουν την κοινωνική υπόσταση ή την κοινωνική αποδοχή ενός/μιας μαθητή/τριας, με σκοπό τον αποκλεισμό του/της από την ομάδα και τις δραστηριότητες των συνομηλίκων, που οδηγεί στην απομόνωσή του/της.
Διαδικτυακός: Περιλαμβάνει απρεπή ή ενοχλητικά μηνύματα μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, σε μέσα κοινωνικής δικτύωσης (social media), σε ομαδικές συνομιλίες μέσω υπολογιστή ή κινητής συσκευής (chatting), αξιοποίηση ιστοσελίδων με σκοπό τη γελοιοποίηση, δημοσίευση στο διαδίκτυο ή τον διαμοιρασμό με άλλους/ες μη κολακευτικών ή άσεμνων φωτογραφιών, βίντεο ή σχεδίων χωρίς την έγκριση του ατόμου, απειλές κατά της ζωής, εκδικητική προβολή προσωπικών στιγμών, υποκλοπή λογαριασμού για οικονομική εξαπάτηση, π.χ. τζόγος, παρέμβαση στον προσωπικό λογαριασμό κοινωνικής δικτύωσης, διαδικτυακή παρακολούθηση (cyberstalking), διαδικτυακή έκθεση του ατόμου με προσωπικά του δεδομένα (doxxing), τοξικό/εμπρηστικό λόγο – τρολάρισμα (trolling), ταπεινωτική σωματική επίθεση που εκτίθεται διαδικτυακά (happyslapping), απόπειρες αποπλάνησης τύπου sexting ή grooming, προτροπή για αυτοκτονία.
Εκβιαστικός: Περιλαμβάνει την επιβολή με τη βία και τον εξαναγκασμό σε πράξεις ή παραλείψεις παρά τη θέληση του εκφοβιζόμενου ατόμου. Επίσης, περιλαμβάνει την πειθαναγκαστική απόσπαση χρημάτων ή προσωπικών αντικειμένων, συνοδευόμενη από απειλές ή και τον εξαναγκασμό σε αντικοινωνικές πράξεις (π.χ. διάπραξη κλοπής ή βανδαλισμού).
Ρατσιστικός: Αποσκοπεί στον χλευασμό και την απαξίωση λόγω θρησκευτικών πεποιθήσεων, εθνοτικής καταγωγής, φυλής, αναπηρίας, κατάστασης υγείας, φύλου, σεξουαλικού προσανατολισμού, ταυτότητας φύλου, έκφρασης ή χαρακτηριστικών φύλου.
Σεξουαλικός: Περιλαμβάνει ένα φάσμα συμπεριφορών που απειλούν ή προσβάλλουν τη γενετήσια αξιοπρέπεια του ατόμου και εκτείνεται από τα σεξουαλικά σχόλια, τις απειλές, τα ανεπιθύμητα αγγίγματα, τη σεξουαλική παρενόχληση, την πορνογραφία έως και την απόπειρα βιασμού ή τον βιασμό.
Ομοφοβικός/τρανσφοβικός/αμφιφοβικός/ιντερφοβικός: Οφείλεται σε προκαταλήψεις ή αρνητικές στάσεις, πεποιθήσεις ή απόψεις σε βάρος είτε ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων είτε ατόμων με σχέση συγγένειας οποιασδήποτε μορφής (π.χ. από τεκνοθεσία) ή φιλίας με ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα.

Κάνε αναφορά περιστατικού ανώνυμα κάνοντας κλικ εδώ ή κάνε μία κλήση στα τηλέφωνα 213 2019 934 και 213 2019 914 (08.00-16.00).

Για εμάς η ιστορία σου είναι μοναδική
και η ανωνυμία σου προτεραιότητά μας.
Χωρίς όνομα αλλά με φωνή.

Συχνές ερωτήσεις

    * Τι είναι o εκφοβισμός;
    * Ρόλοι συμμετεχόντων σε εκφοβισμό
    * Σημάδια ανησυχίας
    * Πιθανές επιπτώσεις
    * Πως μπορώ να βοηθήσω
    * Τι κάνω όταν υφίσταμαι εκφοβισμό
    * Τι κάνω όταν βλέπω να εκφοβίζουν
    * Τι κάνω όταν συνηδειτοποιώ ότι έχω κάνει εκφοβισμό
    * Τι κάνω όταν το παιδί μου εκφοβίζεται
    * Τι κάνω όταν το παιδί μου εκφοβίζει

Διεύθυνση Δημαρχείου: Λ. Κ. Καραμανλή 18, Βούλα 16673
Τηλ: 213 2020 000, 15888
email: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.
web site: www.vvv.gov.gr
Πύλη Τουρισμού: visitvarivoulavouliagmeni.gr

Χρήσιμοι ιστότοποι

   https://stop-bullying.gov.gr/
   https://gr.bright-sky.org/
   Σήμα για Βοήθεια - Help me sign
   https://www.myschoolmyrights.com/
   https://www.unicef.org/parenting/
   https://www.stompoutbullying.org/

Για παιδιά

197 Τηλεφωνική Γραμμή Άμεσης Κοινωνικής Βοήθειας του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) λειτουργεί σε 24ωρη βάση χωρίς χρέωση

1056 Η Εθνική γραμμή SOS από το Χαμόγελο του Παιδιού για τη διαχείριση φαινομένων bullying λειτουργεί σε 24ωρη βάση χωρίς χρέωση

800 1132 000 Η Γραμμή για τα Παιδιά λειτουργεί καθημερινά από τις 09:00 έως τις 16:00 χωρίς χρέωση

1107 Η Εθνική Γραμμή Παιδικής Προστασίας λειτουργεί σε 24ωρη βάση

CHAT 1056 Η εφαρμογή που λειτουργεί αποκλειστικά για παιδιά

116111 Η Ευρωπαϊκή Γραμμή Υποστήριξης Παιδιών λειτουργεί σε 24ωρη βάση

10201 Η Τηλεφωνική γραμμή της Υποδιεύθυνσης Προστασίας Ανηλίκων της Ελληνικής Αστυνομίας λειτουργεί σε 24ωρη βάση

213 1306 744 και 213 1306 710 Οι Τηλεφωνικές γραμμές από το Συνήγορο του Παιδιού λειτουργεί καθημερινά από τις 09:00 έως τις 16:00

10306 Η Γραμμή Ψυχοκοινωνικής Υποστήριξης του Υπουργείου Υγείας λειτουργεί καθημερινά από τις 09:00 έως τις 21:00

11188 Η Γραμμή της Διεύθυνσης Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος λειτουργεί σε 24ωρη βάση

210 6007 686 Γραμμή Βοήθειας Help-line (Ελληνικό Κέντρο Ασφαλούς Διαδικτύου) για παροχή συμβουλών και βοήθειας σχετικά με την ασφάλεια στο διαδίκτυο. Λειτουργεί καθημερινά από τις 09:00 έως τις 17:00

11525 Η Τηλεφωνική Γραμμή Βοήθειας «Μαζί για το Παιδί» για γονείς ανήλικων παιδιών, εκπαιδευτικούς και παιδιά ηλικίας άνω των 12 ετών. Λειτουργεί καθημερινά από τις 09:00 έως τις 19:00

11528 «Δίπλα σου» Γραμμή Ψυχολογικής Υποστήριξης για ΛΟΑΤΚΙ+ Άτομα και το Οικογενειακό, Φιλικό, Σχολικό και Εργασιακό Περιβάλλον τους Λειτουργεί καθημερινά από τις 10:00 έως τις 18:00

Για εκπαιδευτικούς

11130 Τηλεφωνική Γραμμή αποκλειστικά για εκπαιδευτικούς λειτουργεί καθημερινά από τις 08.30 ως τις 14.00

Για επαγγελματίες

10454 Η Γραμμή Παιδιών ΕΛΙΖΑ λειτουργεί καθημερινά από τις 10:00 έως τις 20:00 για την υποστήριξη επαγγελματιών που ασχολούνται με παιδιά και εφήβους

Για γονείς

11525 Η Τηλεφωνική Γραμμή Βοήθειας «Μαζί για το Παιδί» για γονείς ανήλικων παιδιών, εκπαιδευτικούς και παιδιά ηλικίας άνω των 12 ετών. Λειτουργεί καθημερινά από τις 09:00 έως τις 19:00

Οι κοινωνικές δομές του δήμου μας χαρακτηρίζονται για τον επαγγελματισμό τους. Τα είδη των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν μπορεί να έχουν αλλάξει δραστικά την τελευταία δεκαετία, το πάθος τους όμως δεν άλλαξε ποτέ.
Εργάζονται άοκνα για να μπορούν οι άνθρωποι που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες να στέκονται όρθιοι και τα σχολεία μας πιο ασφαλή.
Στόχος μας είναι να μπορέσουμε να μετατρέψουμε τη κουλτούρα της απανθρωπιάς σε μια κουλτούρα πολιτισμού.
Αφοσιωνόμαστε στο να καταρρίψουμε τα εμπόδια, δίνουμε φωνή στους άφωνους, θέση και ένταξη σε όσους αισθάνονται παραμελημένοι.